Nội dung chính trong bài [Ẩn]

U nang buồng trứng (UBT) thường là u lành tính có thể xuất hiện trước khi mang thai với kích thước nhỏ và không gây triệu chứng điển hình vì vậy chị em thường hay bỏ qua. Đến khi mang thai đi khám thì chị em thường mất ăn mất ngủ vì căn bệnh này.

Dưới đây là một số lưu ý cho chị em khi chuẩn bị mang thai và khi mang thai.

Chuẩn bị mang thai: Các chị em nên đi khám tổng quát, kiểm tra sức khỏe, trong đó phải khám phụ khoa và siêu âm vùng chậu.

Khám thai sớm ở 3 tháng đầu thai kỳ nếu phát hiện có khối UBT thực thể. Thực hiện các xét nghiệm huyết thanh, siêu âm dự đoán mức độ lành ác của khối u. Không phẫu thuật trong 3 tháng đầu nếu qua các đánh gía y học cho thấy u đang lành tính. Vì phẫu thuật ở 3 tháng đầu thai kỳ có nguy cơ sẽ sẩy thai và sẽ không tốt cho bé vì mẹ sử dụng nhiều thuốc men ở thời điểm này. Sẽ phẫu thuật vào 3 tháng giữa thai kỳ. Trong trường hợp nghi ngờ u ác tính hoặc có biếnchứng khác như vỡ, xoắn…thì sẽ phẫu thuật ngay, ở bất kỳ thời điểm nào của thai nghén.

Thời điểm phẫu thuật tốt nhất là 3 tháng giữa thai kỳ: lúc này hoàng thể thai kỳ do buồng trứng tiết ra đã hết nhiệm vụ. Sự nuôi dưỡng thai nhi sẽ do bánh nhau đảm nhận. Trong 3 tháng giữa tử cung ít bị nhạy cảm để gây nên cơn gò tử cung, phẫu thuật sẽ an toàn hơn. Phải phẫu thuật UBT vì tính chất nặng nề của những biến chứng và y học không thể tiên lượng được đến thời điểm nào thì một khối UBT lành tính sẽ có những biến chứng, đặc biệt là biến chứng hóa ung thư. Vì vậy phải phẫu thuật, đem khối u ra khỏi ổ bụng và thực hiện xét nghiệm giải phẫu bệnh lý, quan sát các tế bào khối u dưới kính hiển vi điện tử bằng phương pháp chuyên biệt mới khẳng định được là UBT loại nào, đã hóa ác tính hay chưa. Nếu kết quả giải phẫu bệnh lành tính, thai phụ sẽ tiếp tục dưỡng thai, quá trình thai nghén sẽ bình thường như những thai phụ không có khối UBT. Nếu kết quả là ung thư buồng trứng thì vấn đề quan trọng là cứu mẹ. Vì thời gian tính rất quan trọng trong quyết định tiên lượng sống còn và tuổi thọ của người mẹ. Do đó,  phẫu thuật lại để lấy thai, cắt buồng trứng còn lại và điều trị hóa chất, xạ trị cho là vấn đề phải cân nhắc và tính toán thật cụ thể, khoa học và cho cả tính nhân văn nữa.

Nếu UBT phát hiện vào 3 tháng cuối thai kỳ: U dự đoán lành tính: chờ chuyển dạ tự nhiên, nhưng lưu ý UBT có thể trở thành u tiền đạo làm cản trở cuộc sanh, không sinh được phải mổ lấy thai. Trong khi mổ lấy thai, có thể mổ lấy luôn khối UBT. Nếu u dự đoán ác tính: sử dụng thuốc hỗ trợ phổi cho thai và tiến hành phẫu thuật lấy khối UBT khi thai đủ trưởng thành, có thể  sống, khỏe mạnh sau khi được sinh ra.

Sau sinh có UBT: UBT dễ có biến chứng trong thời kỳ hậu sản, thường phẫu thuật giai đoạn này an toàn cho mẹ và con hơn.

Sau phẫu thuật,  khối UBT được gửi đến phòng xét nghiệm Giải phẫu bệnh lý để xác định là khối u lành tính hay ác tính, là loại khối u gì? Từ đó sẽ có hướng tiên lượng và điều trị thích hợp sau khi phẫu thuật.

Bất cứ UBT thực thể nào cũng có tiềm năng hóa ác tính, là một biến chứng nguy hiểm nhất cho chị em phụ nữ nhất là phụ nữ mang thai có UBT. Việc phát hịện, chẩn đoán sớm để được điều trị kịp thời là một thách thức cho ngành y tế cũng như trong cộng đồng phụ nữ mang thai. Việc tầm soát không khó khăn và tương đối đơn giản bằng thăm khám và siêu  âm nhưng thường không được chị em phụ nữ nhất là chị em có thai chú ý và quan tâm. Chỉ cần chị em đi đến cơ sở y tế để khám kiểm tra phụ khoa trước khi mang thai và vào 3 tháng đầu của thời kỳ thai nghén là có thể an tâm chăm lo sức khỏe của cả hai mẹ con trong suốt quá trình mang thai 40 tuần lễ.

Ngay cả những phụ nữ không mang thai, chị em cũng cần phải khám phụ khoa, siêu âm định kỳ để phát hiện sớm nếu có UBT và phẫu thuật lấy khối u kịp thời trước khi u gây ra những biến chứng nguy hiểm.