Giải đáp thắc mắc: Nguyên nhân u nang buồng trứng là gì?

U nang buồng trứng là một trong những bệnh phụ khoa phổ biến ở phụ nữ. Bệnh có thể gây ra các biến chứng nguy hiểm như xoắn u nang, u nang chèn ép nội tạng, vỡ u nang,... Việc tìm hiểu được nguyên nhân u nang buồng trứng sẽ giúp các chị em điều trị và phòng tránh bệnh hiệu quả.

U nang buồng trứng là gì?

U nang buồng trứng (ovarian cysts) là sự phát triển bất thường của một khối u có chứa đầy dịch hay chất rắn dạng như bã đậu ở bên trong của buồng trứng.

Trường hợp phụ nữ bị u nang buồng trứng với kích thước nhỏ không gây khó chịu hay ảnh hưởng nào sẽ tồn tại trong suốt đời của họ. Tuy nhiên, một số trường hợp u nang gây ra triệu chứng nặng, nghiêm trọng nhất có thể đe dọa tính mạng người bệnh.

U nang buồng trứng là một trong những bệnh phụ khoa thường gặp nhất ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản

Phân loại u nang buồng trứng

U nang buồng trứng có thể gặp ở bất kỳ ai từ các bé gái đang tuổi dậy thì đến phụ nữ mãn kinh. Trong đó:

U nang cơ năng: Là loại u nang phổ biến ở phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, loại u này không xuất hiện ở phụ nữ sau mãn kinh. Đây thường là u lành tính, có kích thước nhỏ và không có triệu chứng rõ ràng nên nhiều phụ nữ thường bỏ qua.

U nang thực thể: Là loại u nang có thể xuất hiện với cả phụ nữ mãn kinh và còn kinh nguyệt. Những khối u nang thực thể phát triển bất thường, có kích thước lớn. Nếu không được điều trị kịp thời có thể gây vô sinh, nguy hiểm hơn là biến chứng thành ung thư đe dọa tính mạng người bệnh.

U nang thực thể có thể gây vô sinh, thậm chí đe dọa tính mạng của người bệnh

Các dấu hiệu nhận biết u nang buồng trứng

Người bị u nang buồng trứng có 4 dấu hiệu dễ nhận biết nhất. Khi gặp các dấu hiệu này, bạn nên thăm khám bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị sớm.

• Rối loạn kinh nguyệt: Dấu hiệu dễ nhận biết u nang buồng trứng nhất là kinh nguyệt bị rối loạn. Chu kỳ kinh nguyệt thất thường, lượng máu kinh lúc nhiều lúc ít hoặc lúc có lúc không.
• Đau bụng: Những cơn đau bụng bất thường rất dễ bị nhầm lẫn với bệnh viêm đại tràng hay đường ruột. Ít người nghĩ đến đây có thể là những triệu chứng của u nang buồng trứng hay u xơ tử cung. Để chẩn đoán chính xác, khi bị đau bụng dưới kéo dài, bạn nên đến cơ sở y tế để kiểm tra.

Đau bụng dưới là một trong những dấu hiệu dễ nhận biết bệnh u nang buồng trứng ở phụ nữ

• Tiểu bất thường: Những dấu hiệu như tiểu nhiều lần, tiểu rắt, tiểu buốt rất có thể cảnh báo bạn đã bị u nang buồng trứng. Nguyên nhân dẫn đến những triệu chứng này là do khối u lớn dần gây chèn ép bộ phận bàng quang.
• Cảm giác khó chịu trong tử cung: Dấu hiệu này cảnh báo u nang buồng trứng đang hình thành và phát triển trong cơ thể người bệnh. Khi khối u to dần khiến buồng trứng buộc phải chèn ép lên các cơ quan khác, từ đó gây đau, tức vùng bụng hoặc mỏi vùng xương chậu.

Xem thêm: Biết sớm dấu hiệu u nang buồng trứng, tránh những hệ lụy khó lường

Những nguyên nhân gây u nang buồng trứng

Nguyên nhân dẫn đến u nang buồng trứng thường thấy nhất là:

Lạc nội mạc tử cung

Vào mỗi chu kỳ kinh nguyệt, những tế bào nội mạc trong tử cung sẽ bong tróc và đi theo máu kinh ra ngoài qua cửa âm đạo. Tuy nhiên, với những người bị lạc nội mạc tử cung thì một vài mảnh nhỏ nội mạc di chuyển ngược vào trong buồng trứng và chúng tiếp tục dày lên bởi có sự tác động của các hormone nội tiết, từ đó tạo thành khối u nang. U nang nội mạc tử cung thường gây đau đớn cho phụ nữ trong những ngày có kinh nguyệt và trong khi quan hệ tình dục. Loại u nang này có nguy cơ khá cao với tỉ lệ vô sinh từ 30 - 50%.

Lạc nội mạc tử cung là một trong những nguyên nhân bị u nang buồng trứng mà nữ giới hay gặp phải

Nhiễm trùng vùng chậu

Nếu người phụ nữ bị viêm vùng chậu thì các vi khuẩn gây bệnh có thể di chuyển sang các cơ quan khác, trong đó có buồng trứng. Các loại vi khuẩn có hại này sẽ xâm nhập vào buồng trứng gây ra nhiễm trùng, thậm chí có thể lan đến ống dẫn trứng, buồng trứng và tạo thành u nang.

Phụ nữ đang mang thai

Có khoảng 10% nữ giới bị u nang buồng trứng khi mang thai trong giai đoạn đầu. Đa số đều là u nang cơ năng lành tính và có thể tự tiêu biến sau 3 tháng đầu của thai kỳ.

Các vấn đề về hormone

Các khối u nang xuất hiện có thể do những vấn đề về sử dụng thuốc hỗ trợ rụng trứng gây ra. Nhóm thuốc này thường được dùng để hỗ trợ cho người bị hiếm muộn. Tuy nhiên, việc sử dụng các loại thuốc này lâu dài có thể dẫn đến rối loạn nội tiết tố và hình thành u nang.

Những đối tượng khác

Một số trường hợp có tiền sử nạo phá thai, sảy thai, kinh nguyệt không đều, có kinh sớm, những người độc thân chưa sinh đẻ hoặc người bị suy giảm chức năng tuyến giáp đều dễ mắc u nang hơn người thường.

Ngoài ra, nguyên nhân gốc rễ là do tình trạng tế bào bị suy giảm năng lượng dẫn đến giảm hoặc mất thông tin liên lạc giữa các tế bào, từ đó gây rối loạn quá trình chết tế bào theo chương trình (hay là suy giảm miễn dịch) và hình thành khối u.

Kinh nguyệt không đều cũng là nguyên nhân u nang buồng trứng cao nhất ở phụ nữ

U nang buồng trứng có nguy hiểm không?

Thông thường, khoảng 90% ca u nang buồng trứng là lành tính và không cần tới các phương pháp điều đặc biệt. Tuy nhiên, đối với u nang kích thước lớn, có cuống dài hoặc ác tính, nếu không được phát hiện sớm có thể gây ra những biến chứng như nguy cơ vô sinh cao, thậm chí đe dọa đến tính mạng. Một số biến chứng có thể gặp như:

Xoắn buồng trứng

Hiện tượng này xảy ra khi các khối u kích thước lớn trở lên từ 4 - 5cm và có cuống dài, khiến nang chuyển động, làm cho buồng trứng di chuyển ra khỏi vị trí của nó trong khung chậu, gây xoắn ống dẫn trứng, xoắn nang khiến quá trình cung cấp máu tới buồng trứng bị cản trở, dẫn đến hoại tử buồng trứng.

Ung thư buồng trứng: U nang buồng trứng có thể dẫn đến ung thư, chiếm tỷ lệ khoảng 2 - 3%.

Vỡ u nang

Kích thước khối u lớn hoặc do người bệnh vận động mạnh, u nang sẽ bị vỡ và chất dịch trong u nang bị chảy ra ngoài, khiến cho người bệnh cảm thấy đau đớn.

Vỡ u nang buồng trứng rất nguy hiểm cho người bệnh

Xem thêm: Vỡ u nang buồng trứng: Nắm rõ thông tin để giảm mức độ nguy hiểm

Điều trị và phòng ngừa bệnh u nang buồng trứng như thế nào?

Hai phương pháp điều trị u nang buồng trứng phổ biến nhất hiện nay là sử dụng thuốc và phẫu thuật.

Điều trị bằng thuốc

Đối với trường hợp u nang nhỏ, chưa cần can thiệp phẫu thuật, bác sĩ sẽ chỉ định dùng thuốc tránh thai giúp ngăn chặn sự phát triển của nang mới, làm ngưng rụng trứng tạm thời và giúp cân bằng nội tiết. Tuy nhiên, thuốc tây y thường gây ra những tác dụng phụ không mong muốn như đau ngực, đau đầu, nám da, buồn nôn, tăng cân, tâm trạng thay đổi, giảm ham muốn tình dục,…

Điều trị bằng phẫu thuật

Dựa vào tình trạng sức khỏe và kích thước khối u, bác sĩ sẽ chỉ định mổ nội soi hoặc mổ mở. 

• Phẫu thuật nội soi: Nếu kích thước khối u nang nhỏ và xét nghiệm loại trừ ung thư, bác sĩ sẽ tiến hành mổ nội soi để loại bỏ khối u. Phương pháp này giúp người bệnh phục hồi nhanh, vết mổ nhỏ nên mang tính thẩm mỹ cao. Tuy nhiên, bệnh cũng dễ tái phát sau khi mổ.
• Mổ mở u nang buồng trứng: Trường hợp mổ mở u nang buồng trứng chỉ khi u nang quá lớn hoặc u nang đã có các biến chứng như xoắn, vỡ nang và đặc biệt là ở phụ nữ lớn tuổi, bác sĩ thường tiến hành mổ khối u bằng một đường mổ lớn ở bụng.

Mổ mở có thể gây ra nhiều biến chứng như nhiễm trùng vết mổ, dính ruột gây tắc ruột, thời gian phục hồi chậm, mổ mở u nang chỉ là phương pháp áp dụng khi bắt buộc.

Tùy vào kích thước khối u nang buồng trứng mà bác sĩ chỉ định phương pháp điều trị khác nhau

Phòng ngừa bệnh u nang buồng trứng 

Để phòng ngừa bệnh u nang buồng trứng, phụ nên thiết lập chế độ ăn uống khoa học, bổ sung những thực phẩm có lợi cho sức khỏe như: Rau xanh, ngũ cốc, trái cây,... Kết hợp với việc tập luyện thể dục thể thao nhẹ nhàng giúp tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Chế độ nghỉ ngơi hợp lý, tránh thức khuya và làm việc quá sức.

Bên cạnh đó, phụ nữ nên bổ sung các sản phẩm được chiết xuất từ thiên nhiên, đặc biệt là thảo dược như trinh nữ hoàng cung. Đây là một loại thảo dược quý hiếm, từ xưa đã được xem là cây thuốc quý giúp điều trị hiệu quả được nhiều bệnh, trong đó có u nang buồng trứng, u xơ tử cung. Đặc biệt, dịch chiết xuất từ cây trinh nữ hoàng cung chứa các thành phần như: Crinafolidine, hamayne, crinam có tác dụng giảm kích thước u nang buồng trứng, làm chậm sự phát triển của khối u hiệu quả. Loại cây này đã được bệnh viện Hữu Nghị Việt – Xô nghiên cứu và kiểm chứng công dụng thông qua 158 bệnh nhân mắc bệnh u nang buồng trứng và u xơ tử cung. 

Khi trinh nữ hoàng cung kết hợp với các loại thảo dược khác như hoàng cầm, hoàng kỳ, khương hoàng giúp tăng cường thông tin liên lạc giữa các tế bào và năng lượng giữa các tế bào, tăng hệ miễn dịch cho tế bào buồng trứng và tử cung, chống oxy hóa, bảo vệ buồng trứng, từ đó hạn chế được kích thước khối u nang, u xơ hiệu quả. 

Trinh nữ hoàng cung và các loại thảo dược quý hiếm giúp phòng ngừa và hiệu u nang buồng trứng hiệu quả

Bệnh u nang buồng trứng nếu được phát hiện và điều trị kịp thời sẽ ngăn chặn được các vấn đề nghiêm trọng đối với sức khỏe nữ giới. Nắm rõ được nguyên nhân u nang buồng trứng sẽ giúp bạn phòng ngừa được căn bệnh này hiệu quả. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào, vui lòng để lại bình luận hoặc gọi vào số điện thoại trên màn hình.

Link tham khảo

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/ovarian-cysts/symptoms-causes/syc-20353405 

https://www.healthline.com/health/ovarian-cysts 

https://patient.info/womens-health/pelvic-pain-in-women/ovarian-cyst